Hepimiz günlük hayatta farklı ilaçları kullanmak durumunda kalabiliyoruz. İlaçlarla ilgili de karşımıza sıkça çıkan soru işaretlerinden bir tanesi yan etkilerin ne anlama geldiği.
Hepimiz günlük hayatta farklı ilaçları kullanmak durumunda kalabiliyoruz. İlaçlarla ilgili de karşımıza sıkça çıkan soru işaretlerinden bir tanesi yan etkilerin ne anlama geldiği. İnsanların çoğunlukla yan etkiler konusunda gerekli araştırmayı yapmadığı, gereken dikkati göstermediğini söyleyebiliriz. Peki ilaçlarda yan etki nedir, nelere dikkat etmeliyiz?
İlaç yan etkisi, bir kişinin kullandığı ilaç nedeniyle birtakım zararlar görmesi anlamına gelir. Bu durum bir ilacın belirli bir süre kullanımıyla ya da farklı ilaçların aynı anda kullanılmasıyla da ortaya çıkabilir. Yan etkiler, sebeplerine ve şiddetlerine göre sınıflandırılır. 70’li yıllarda A ve B olarak iki sebep tipi önerisi sunulmuş bunlar doza bağımlı olma veya dozdan bağımsız gibi sebeplerle açıklanmış ancak daha sonra bu tanımlamalar yetersiz kaldığı için daha fazla tip önerilmiştir.
İlaç türlerinden bağımsız olarak değerlendirmek gerekirse en sık görülen yan etkiler alerjik reaksiyon, uyuşukluk, bulantı ve kusma, kalp çarpıntısı, uykusuzluk ve bağımlılıktır. İlaç kutularında bulunan broşürler yan etkiler hakkında bize bilgi verecektir. Bunun yanı sıra geçmişte yaşadığınız deneyimler sizi bazı ilaçlar konusunda endişelendiriyorsa doktorunuza veya eczacınıza bu konularda danışmanız elbette ki çok daha sağlıklı olacaktır. Profesyonel bir yönlendirme ile ilaç yan etkilerinden en az seviyede etkilenmek mümkündür.
FDA’ya göre ilaç yan etkilerinin doğurabileceği sonuçlar şu şekildedir:
- Ölüm
- Yaşam tehdidi
- Hastaneye yatırma (ilk veya uzun süreli)
- Sakatlık- hastanın vücut fonksiyonlarında önemli veya kalıcı değişim, bozulma, hasar / fiziksel aktivitelerde ya da yaşam kalitesinde azalma
- Konjenital anomali
- Kalıcı bozukluğu veya hasarı önlemek için müdahale gerektirebilir
Bunların yanı sıra ilaç yan etkileri uyku bozukluklarına, halüsinasyonlara, bağırsak kontrolüyle ilgili birtakım problemlere, doğum kusurlarına yol açabilmektedir. Bir ilaç molekülünün birden fazla hedefe karşı aktivitesinin olması, bu molekülün yine birden fazla yan etki gösterebileceği anlamına gelir. Klinik süreçlerde elbette ki bu yan etkiler takip edilmekte ve özellikle bu gibi ilaçlar otoritelerden onay alamamaktadır.
