Türkiye genelinde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerine çıktığı bu günlerde, sağlık uzmanları vatandaşları “sıcak çarpması” riskine karşı uyarıyor.
Yüksek hava sıcaklıkları ve yetersiz sıvı tüketimi, özellikle ileri yaştaki bireylerde, çocuklarda ve kronik hastalığı olan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Vücut Isısı Yükseliyor, Organlar Tehlikeye Giriyor
Sıcak havalarda terleme yoluyla kaybedilen sıvı yerine konulmadığında, vücut ısısı tehlikeli düzeylere yükselebiliyor. Bu durum, hücrelerin, organların ve tüm vücut sistemlerinin çalışmasını doğrudan etkiliyor. Uzmanlar, sıcak çarpmasının erken müdahale edilmezse beyin fonksiyonları dahil olmak üzere pek çok sistemi etkileyerek kalıcı hasarlara hatta ölüme neden olabileceğini belirtiyor.
En Çok Kimler Risk Altında?
-
Yaşlılar
-
Kalp, diyabet ve böbrek hastaları
-
Hamileler
-
Bebekler ve küçük çocuklar
-
Açık havada uzun süre çalışanlar (tarım işçileri, inşaat çalışanları vb.)
Bu risk gruplarındaki bireylerin yaz aylarında sıvı tüketimini artırmaları, serin ortamlarda bulunmaları ve güneşin en dik geldiği saatlerde (11.00–16.00 arası) dışarı çıkmamaları büyük önem taşıyor.
Güneş Çarpmasının Belirtileri Nelerdir?
-
Ani gelişen baş ağrısı
-
Mide bulantısı, kusma
-
Ciltte kuruluk ve sıcaklık
-
Aşırı yorgunluk ve halsizlik
-
Terlemenin durması
-
Bilinç bulanıklığı veya bayılma
Bu belirtiler fark edildiğinde kişi derhal gölge ve serin bir alana alınmalı, vücut ıslatılarak soğutulmalı ve gerekiyorsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Sıvı Tüketimi Yazın Hayati Önem Taşır
Uzmanlar, sıcak havalarda yetişkin bir bireyin günde en az 2-2,5 litre su tüketmesi gerektiğini, ancak bu miktarın kişinin kilosuna, yaşına ve fiziksel aktivitesine göre artabileceğini vurguluyor. Kilo başına 30–35 ml su alımı genel bir hesaplama olarak kabul ediliyor.
Sıvı alımında su dışındaki içecekler (gazlı içecekler, çay, kahve) suyun yerini tutmaz; aksine vücuttan sıvı atımını artırabilir. Sulu meyveler (karpuz, kavun gibi) su tüketimine katkı sağlasa da suyun doğrudan yerine geçmez.
Eczanelerden Hayati Tavsiyeler
Eczacılar, yaz aylarında danışanlarına şu önerilerde bulunabilir:
-
Günde en az 8-10 bardak su içilmesi
-
Şapka, güneş gözlüğü ve açık renkli kıyafet kullanımı
-
Açık havada çalışanlar için düzenli mola ve gölgede dinlenme
-
Sıvı dengesini korumak için elektrolit takviyesi (gerekirse)