Kilo veremiyor musunuz?, Yorgun musunuz?, Cildinizde koyu lekeler mi var? Sorun insülin direnci olabilir!
İnsülin Nedir?
İnsülin, vücudunuzun kanındaki glikozun enerji olarak kullanılması için kas, yağ ve karaciğer hücrelerine girmesine yardımcı olan bir hormondur. Pankreas tarafından üretilir ve glikoz, besinlerden aldığınız karbonhidratlardan gelir. Ayrıca, karaciğer ihtiyaç duyulduğunda glikoz üretir, örneğin oruç tutarken. Kan şekeri, özellikle yemekten sonra arttığında, pankreas insülin salgılar ve bu insülin kan şekeri seviyelerini düzenler, normal aralıkta tutar.
İnsülin Direnci Nedir?
İnsülin direnci, kaslar, yağ dokusu ve karaciğer hücrelerinin insüline doğru şekilde yanıt vermediği durumdur. Bu durumda, kan dolaşımındaki glikozun hücrelere girmesi zorlaşır. Pankreas daha fazla insülin üretmeye çalışır, ancak hücrelerin bu artan insüline tepkisi zayıftır. Pankreas, hücrelerin bu zayıf tepkisini aşacak kadar insülin üretirse, kan şekeri seviyeleri sağlıklı aralıkta kalır.
İnsülin Direnci Neden Olur?
Genetik veya yaşam tarzı risk faktörlerine sahip kişilerin insülin direnci geliştirme olasılığı daha yüksektir. Risk faktörleri şunlardır:
- Aşırı kilolu veya obez olmak
- 45 yaş ve üzerinde olmak
- Diyabet geçmişi olan bir ebeveyn, erkek veya kız kardeşe sahip olmak
- Afro-Amerikan, Alaska Yerlisi, Amerikan Kızılderili, Asyalı Amerikalı,veya Pasifik Adalı Amerikan etnik kökenine sahip olmak
- Fiziksel olarak aktif olmamak
- Yüksek tansiyon ve anormal kolesterol düzeyleri gibi sağlık sorunlarına sahip olmak
- Geçmişte gebelik diyabeti yaşamak
- Kalp hastalığı veya felç geçmişi bulunmak
- Polikistik over sendromuna sahip olmak
İnsülin Direnci Belirtileri Nelerdir?
İnsülin direnci gelişen kişilerde, ciltte koyu renkli lekeler, yumuşak bir cilt dokusu, ani kilo alımı ve kilo verme zorluğu gibi belirtiler sıkça görülür. Adet düzensizlikleri, aşırı tüylenme ve sabahları yorgun uyanma da yaygın semptomlardır. Yemek sonrası aşırı uyku hali, odaklanma güçlüğü, sürekli üşüme ve soğuk terleme gibi belirtiler de insülin direncinin işaretleri olabilir. Bağışıklık sisteminde zayıflama, sürekli açlık hissi, ani bayılma hissi, tatlı krizleri, el ve ayaklarda titreme gibi belirtiler de gözlemlenebilir. Ayrıca, "Az yiyorum ama kilo veremiyorum" şeklindeki şikayetler de insülin direncinin bir göstergesi olabilir
İnsülin Direnci Nasıl Önlenir?
Daha fazla fiziksel aktivite yapın:
- Günlük en az 30 dakika egzersiz yapmaya odaklanın.
- Farklı egzersiz türlerini denemek için spor salonuna gitmek, ağırlık kaldırmak veya dışarıda koşmak gibi seçenekleri değerlendirin.
- Günlük rutininize hareket ekleyerek merdivenleri kullanın veya işlerinizi yürüyerek yapın.
Beslenme alışkanlıklarınızda küçük değişiklikler yapın:
- Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme planı uygulayın, bu plan tam tahıllar, meyveler, sebzeler, baklagiller, kuruyemişler ve zeytinyağına odaklanır.
- Öğünlerinizde lif ve protein içeren besinlere yer verin.
- Rafine şeker ve işlenmiş gıdaların tüketimini kısıtlayın.
- İnsülin duyarlılığını artırmak için aralıklı oruç gibi yöntemleri deneyin.
Uyku düzeninize dikkat edin:
- Her gece yedi saatten fazla uyumaya çalışın.
- Uyku odanızı karanlık, sessiz ve serin bir ortam haline getirin.
- Yatmadan önce elektronik cihazları kullanmaktan kaçının.
- Kafein ve alkol alımınızı sınırlayın.
Stres yönetimine odaklanın:
- Stresli durumlarla başa çıkmak için farklı yöntemler öğrenin.
- Yakın çevrenizden destek alın.
- Stresi azaltmaya yardımcı olacak nefes egzersizleri, yoga ve meditasyon gibi teknikleri uygulayın.
Sigarayı bırakın:
- Sigaradaki nikotin ve diğer zararlı maddeler insülin direncine katkıda bulunabilir.
- Sigarayı bırakmak insülin duyarlılığınızı iyileştirebilir.
- Sigarayı bırakmak için nikotin replasman tedavisi gibi yöntemlerden faydalanabilirsiniz.