Menenjit, beyin ve omuriliği çevreleyen zarların (meninkslerin) iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir enfeksiyondur.
Bakteriyel, viral, mantar veya paraziter etkenler nedeniyle gelişebilir. Özellikle bakteriyel menenjit acil tıbbi müdahale gerektirirken viral menenjit daha hafif seyredebilmektedir.
Menenjitin Nedenleri
-
Bakteriyel Menenjit: Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, Haemophilus influenzae gibi bakteriler tarafından tetiklenebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde, küçük çocuklarda ve yaşlılarda daha ciddi seyredebilir.
-
Viral Menenjit: Genellikle enterovirüsler gibi virüslerden kaynaklanır. Bakteriyel menenjite kıyasla daha hafif geçer ve genellikle destekleyici tedavi ile düzelir.
-
Mantar Menenjiti: Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda (HIV/AIDS gibi) daha sık görülür.
-
Paraziter ve Otoimmün Nedenler: Nadir görülse de bazı parazitler veya otoimmün hastalıklar menenjite yol açabilir.
Menenjit Belirtileri
Menenjitin belirtileri hızla gelişebilir ve hayati tehlike oluşturabilir:
-
Şiddetli baş ağrısı
-
Boyun sertliği
-
Yüksek ateş
-
Işığa duyarlılık
-
Bilinç bulanıklığı, nöbetler
-
Mide bulantısı ve kusma
Bebeklerde ise beslenme güçlüğü, huzursuzluk ve bıngıldakta şişkinlik gibi belirtiler görülebilir.
Tanı ve Tedavi
Menenjit tanısı genellikle lomber ponksiyon (beyin-omurilik sıvısının incelenmesi) ile konur. Bakteriyel menenjitte erken antibiyotik tedavisi hayati önem taşır. Viral menenjitlerde ise destekleyici tedavi uygulanır.
Korunma Yöntemleri
-
Aşılar: Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae ve Haemophilus influenzae için geliştirilen aşılar, bakteriyel menenjiti önlemede büyük rol oynar.
-
Hijyen Kurallarına Uymak: Özellikle solunum yoluyla bulaşan mikropların yayılmasını önlemek için el hijyenine dikkat edilmelidir.
-
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek: Sağlıklı beslenme ve düzenli uyku, enfeksiyonlara karşı koruyucu etki gösterebilir.
Menenjit, erken teşhis ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilen ancak ihmal edildiğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir hastalıktır. Aşılama ve hijyen önlemleriyle korunmak özellikle risk gruplarında hayati önem taşır.